Arteriyel Tromboemboli nedir?
Arteriyel tromboemboli (ATE), kedilerde stresli ve ağrılı bir olaydır. Bu duruma maruz kalan kedilerin çoğu, olaydan önce sağlıklı görünebilir, ancak aniden bir veya daha fazla bacağın kullanılamaz hale gelmesiyle kendini belli eden şiddetli bir ağrı yaşarlar. Bu sendromun nedeni, arteriyel kan akışını engelleyen anormal bir kan pıhtısının oluşumudur. Kedilerin yaklaşık %75’inde her iki arka bacak etkilenirken, %25’inde yalnızca bir ön bacak etkilenir.
Kedim bu durumdan neden etkilenmiş olabilir?
Arteriyel tromboembolinin en yaygın nedeni ileri düzeydeki kalp hastalığıdır (kardiyomiyopati). Bununla birlikte, tümörler, hormonal bozukluklar, böbrek veya bağırsak hastalıkları gibi diğer nedenler de bu duruma yol açabilir. Bazı kedilerde ise belirgin bir neden bulunamayabilir. ATE belirtileri gösteren tüm kedilerin kalplerinin veteriner hekim tarafından, tercihen bir kardiyolog tarafından ultrasonla incelenmesi gereklidir. Bu değerlendirme, kedinin neden ATE geliştirdiğini anlamamıza ve mevcut kalp sorunlarını nasıl yönetebileceğimizi belirlememize yardımcı olur.
Kedimde ne gibi durumlar gelişebilir?
Ne yazık ki, ATE’den etkilenen kedilerin birçoğu ilk birkaç gün içinde hayatını kaybeder veya ötenazi edilir. İlk gün düşük vücut ısısı, düşük kalp atış hızı veya bacaklarda hareketin tamamen kaybolması gibi belirtiler, kedinin hayatta kalma şansını olumsuz etkileyen işaretlerdir. Bu faktörlere dayanarak, veteriner hekim, kedinin ATE tedavisine nasıl yanıt vereceği konusunda bir temel değerlendirme yapabilir.
Eğer kedi iyi yanıt verirse, yaklaşık bir haftalık hastane tedavisine ihtiyaç duyabilir ve hayatı boyunca günde bir veya iki kez ilaç kullanması gerekebilir.
Hastanedeki ilk günlerde, ATE geçiren kedilere enjeksiyon yoluyla ağrı kesiciler verilir. Kalp hastalığı ciddi olan kedilerde, nefes darlığı gibi kalp yetmezliği belirtilerini kontrol altına almak için ilaç tedavisi uygulanır. Teknik ekip, kedinizin rahat hissetmesini sağlar ve temel fizyoterapi uygulayarak iyileşmesine destek olur. Ayrıca, pıhtıyı giderecek ve oluşumunu önleyecek ilaçlar, kedinizin ATE’den kurtulma şansını artırmak amacıyla reçete edilir. Bu ilaca ek olarak başka tedaviler de uygulanabilir.
Veteriner hekimlerin tüm çabalarına rağmen bazı kediler tedaviye iyi yanıt vermez. ATE, deneyimli veteriner hekimler için bile öngörülmesi zor bir hastalıktır.
Kedim ne zaman eve dönebilir?
Kediniz, bacaklarını etkili bir şekilde kullanabildiğinde ve kum kabını kullanabildiğinde hastaneden taburcu olabilir. Eve döndüğünde, birkaç gün daha ağrı kesici ilaç alması gerekebilir ve çoğu kedinin ömür boyu kan sulandırıcı ilaçlar kullanması gerekecektir. ATE’den sonra kedinizin tamamen normal bir şekilde yürümesi haftalar, hatta aylar alabilir. Ancak, genellikle birkaç gün içinde kendilerini daha iyi hissetmeye başlarlar ve evde oldukça normal bir yaşam tarzı ve aktivite seviyesine dönebilirler.
Ne yazık ki, ATE geçiren kedilerin %50’si, başka bir ATE süreci yaşar. Pıhtı oluşumunu engelleyen ilaçları kullanan kedilerde bu durum daha hafif seyredebilir, ancak bazı kediler öncekiyle aynı ağrıyı ve stresi yeniden yaşayabilir. Evde kedinizin bir ATE belirtisi gösterdiğinden şüpheleniyorsanız, derhal veteriner hekiminizle iletişime geçmelisiniz.
Kedilerde kalp hastalıkları tedavi edilebilir mi?
Ne yazık ki, günümüzde kedilerde kalp hastalıklarını tamamen tedavi etmek mümkün değildir. Yapılabilecek en iyi şey, nefes darlığı gibi belirtileri kontrol altına almak ve ATE gelişme riskini azaltmaktır. Kalp hastalığı olan kediler, uygun tedaviyle bir yıl veya daha fazla süre iyi bir yaşam kalitesine sahip olabilir. Ancak, bazı kediler o kadar şanslı değildir ve daha kısa bir yaşam süresi ile karşı karşıya kalabilirler.
