Orijin: Yorkshire Terrier, 19. yüzyılın ortalarında İngiltere’nin Yorkshire bölgesinde ortaya çıkmış küçük bir köpek ırkıdır. Başlangıçta fare avcısı olarak kullanılmıştır, ancak zamanla şık ve zarif görünümü nedeniyle popüler bir süs köpeği haline gelmiştir.
Vücut Ağırlığı: Yetişkin Yorkshire Terrier’lerin ağırlığı genellikle 2-4 kg arasındadır. Bu nedenle, küçük boyutlu köpek ırkı olarak sınıflandırılır.
Görünüm: Yorkshire Terrier’in en belirgin özelliklerinden biri uzun, ipeksi ve parlak tüyleri ile küçük ve zarif yapısıdır. Tüyleri genellikle çelik mavisi ve altın sarısı renklerinden oluşur. Küçük, dik kulakları ve zeki, canlı bakışlara sahip koyu renk gözleri bu ırkın karakteristik özelliklerindendir. Kompakt, kare şeklinde bir gövdesi vardır.
Huy ve Karakteristik Özellikleri: Yorkshire Terrier, cesur, canlı, bağımsız ve zeki bir ırktır. Sahibine bağlılık konusunda oldukça ünlüdür. Küçük boyutuna rağmen, büyük bir köpeğin cesaretine sahiptir. Bazen inatçı bir yapıya sahip olabilir, ancak doğru eğitimle uyumlu bir ev arkadaşı haline gelebilir. Fazla havlama eğilimi gösterebilir, bu nedenle erken sosyalleşme ve eğitim önemlidir. Yorkshire Terrier, apartman yaşamına çok iyi uyum sağlar, ancak enerjisini atması için kısa yürüyüşlere ve oyunlara ihtiyaç duyar.
Kalp Hastalıkları : 1. Ritim Bozukluğu (Aritmi)
Hastalık Nedir?
Aritmi, kalbin normal ritminin bozulmasıyla ortaya çıkan bir durumdur. Bu durum, kalbin çok hızlı (taşikardi), çok yavaş (bradikardi) veya düzensiz atması şeklinde görülebilir. Yorkshire Terrier’lerde sinüs taşikardisi (kalbin normalden hızlı atması) en sık görülen aritmi türlerinden biridir.
Yorkshire Terrier’de Bu Hastalık
Polonya’da yapılan bir çalışmada, Yorkshire Terrier’lerin %23’ünde sinüs taşikardisi tespit edilmiştir. Bu oran, diğer köpek ırklarına kıyasla önemli bir fark oluşturmuştur (Noszczyk-Nowak et al., 2017).
Belirtiler
• Hızlı Kalp Atışı: Normalden daha hızlı bir kalp atışı hissedilebilir.
• Nefes Darlığı: Yorulma, nefes darlığı veya egzersiz sırasında zorlanma görülebilir.
• Bayılma: Şiddetli vakalarda bayılma ve çökme yaşanabilir.
Tanı ve Tedavi
• Tanı: Veteriner hekimin stetoskop ile kalp atış hızını dinlemesiyle anlaşılabilir. Kesin tanı, EKG (elektrokardiyografi) ile konur.
• Tedavi: Hafif vakalarda tedaviye gerek olmayabilir. Şiddetli taşikardi durumunda, ilaç tedavisi uygulanabilir.
2. Mitral Kapak Hastalığı (Mitral Valve Disease – MVD)
Hastalık Nedir?
Mitral kapak hastalığı, kalbin sol atriyumu (kulakçık) ile sol ventrikülü (karıncık) ayıran mitral kapağın düzgün kapanmaması nedeniyle oluşur. Bu durumda, ventriküldeki kanın bir kısmı geri kaçar ve kalbin gereğinden fazla çalışmasına neden olur.
Yorkshire Terrier’de Bu Hastalık
Yapılan çalışmalarda, Yorkshire Terrier’lerin mitral kapak hastalığına (MVD) yatkın olduğu belirlenmiştir. Bu ırkın, diğer köpek ırklarına göre 3,1 kat daha fazla risk taşıdığı bulunmuştur (Parker & Kilroy-Glynn, 2012; Mattin et al., 2015a, 2015b). İtalya’daki bir çalışmada, Yorkshire Terrier’lerin kalp hastalığına sahip olan köpeklerin %10,4’ünü oluşturduğu belirtilmiştir (Borgarelli et al., 2008).
Belirtiler
• Kalp Üfürümü: Veteriner hekimin stetoskop ile dinlemesi sırasında üfürüm sesi fark edilebilir.
• Öksürük: Özellikle geceleri veya uyandıktan sonra görülen öksürük.
• Egzersiz İntoleransı: Egzersiz sırasında çabuk yorulma veya nefes nefese kalma.
• Hızlı Kilo Kaybı: İştahın düşmesi ve kilo kaybı.
Tanı ve Tedavi
• Tanı: Veteriner hekimin stetoskop ile kalp üfürümünü dinlemesiyle fark edilir. Kesin tanı için Ekokardiyografi (kalp ultrasonu) ve röntgen kullanılır.
• Tedavi: Tedavi, hastalığın şiddetine bağlıdır. Erken teşhis edilen vakalarda ilaç tedavisi yeterli olabilir. İleri vakalarda cerrahi müdahale gerekebilir.
3. Patent Duktus Arteriozus (PDA)
Hastalık Nedir?
PDA, doğumdan sonra kapanması gereken duktus arteriozus adlı damarın açık kalması durumudur. Bu açık damar, kanın yanlış bir yöne akmasına ve kalbin gereksiz yere daha fazla çalışmasına neden olur.
Yorkshire Terrier’de Bu Hastalık
PDA, Yorkshire Terrier’lerde yaygın görülen bir kalp hastalığıdır. Amerika Birleşik Devletleri’ndeki bir çalışmada, Yorkshire Terrier’lerin, PDA vakalarının %8,6’sını oluşturduğu tespit edilmiştir (Selmic et al., 2013).
Belirtiler
• Kalp Üfürümü: Veteriner hekimin stetoskop ile dinlemesi sırasında üfürüm sesi fark edilir.
• Nefes Darlığı: Özellikle egzersiz sırasında nefes darlığı veya çabuk yorulma.
• Büyüme Geriliği: Yavru köpeklerde büyümenin normalden yavaş olması.
Tanı ve Tedavi
• Tanı: Kalp üfürümü tespiti ile fark edilir. Kesin tanı için Ekokardiyografi (kalp ultrasonu) ve röntgen kullanılır.
• Tedavi: Tedavide genellikle cerrahi müdahale yapılır. Damarın kapatılması, köpeğin kalp fonksiyonlarının normale dönmesini sağlar.
4. Korda Tendinea Yırtılması (Ruptured Chordae Tendineae)
Hastalık Nedir?
Kalpteki korda tendinea, mitral kapağı destekleyen ipliksi yapılardır. Bu yapıların yırtılması, mitral kapağın işlevini kaybetmesine neden olur.
Yorkshire Terrier’de Bu Hastalık
Fransa’daki bir çalışmada, Yorkshire Terrier’lerin, korda tendinea yırtılmasına bağlı vakaların %8,8’ini oluşturduğu belirlenmiştir (Serres et al., 2007).
Belirtiler
• Ani Öksürük ve Nefes Darlığı
• Kalp Yetmezliği Belirtileri: Çabuk yorulma, bitkinlik ve egzersiz intoleransı.
Tanı ve Tedavi
• Tanı: Kalp ultrasonu ile kesin tanı konur.
• Tedavi: Tedavi, genellikle ilaç tedavisi ile kalbin yükünü azaltmayı ve semptomları hafifletmeyi amaçlar.
Hasta Sahiplerine Öneriler
• Düzenli Kalp Kontrolleri: Yorkshire Terrier’lerde düzenli kalp kontrolleri yapılmalıdır.
• Belirtilere Dikkat: Öksürük, nefes darlığı veya egzersiz intoleransı belirtileri fark edildiğinde, veteriner hekime başvurulmalıdır.
• Düzenli Egzersiz: Düzenli yürüyüşlerle Yorkshire Terrier’in kalp sağlığı desteklenebilir.
Sonuç: Yorkshire Terrier, kalp hastalıklarına yatkın bir ırktır. Erken teşhis ve düzenli veteriner kontrolleri, bu sevimli dostların sağlıklı ve uzun bir yaşam sürmesine yardımcı olur.
