Mitral Kapak Üstü (Supravalvüler) Tıkanıklık Nedir?
Mitral kapak üstü tıkanıklık, kalbin sol karıncığına (sol ventrikül) giden kan akışının önünde bir engel oluşması durumudur. Bu engel, sol atriyum (sol kulakçık) ve sol ventrikül arasındaki kan akışını kısıtlar. Bu durum, kalbin kanı pompalarken daha fazla çalışmasına neden olur.
Bu tür tıkanıklıklar oldukça nadirdir ve çoğunlukla supramitral halka (SMR) veya cor triatriatum sinister (CTS) adlı iki anormallik ile ilişkilendirilir. Bu iki durumun vücutta oluşturduğu etkiler ve klinik belirtiler benzer olsa da, ortaya çıkış nedenleri ve yapıları birbirinden farklıdır.
Supramitral Halka (SMR) ve Cor Triatriatum Sinister (CTS) Arasındaki Farklar
• Supramitral Halka (SMR): Bu durumda, sol atriyum içinde, mitral kapağın hemen üzerinde halka benzeri bir doku gelişir. Bu halka, kanın sol atriyumdan sol ventriküle geçişini kısıtlar.
• Cor Triatriatum Sinister (CTS): Bu durumda, sol atriyum, yatay olarak konumlanmış bir fibromüsküler zar (membran) ile iki ayrı odaya bölünür. Bu zar, kan akışının düzgün bir şekilde mitral kapaktan geçmesini engeller.
Her iki durumda da sol atriyum içinde kanın geçişi yavaşlar ve kalp, vücuda yeterli miktarda kanı pompalamak için daha fazla çalışmak zorunda kalır.
Hangi Irklarda Görülür?
Bu durumlar, hem köpeklerde hem de kedilerde nadiren görülür. Ancak kedilerde daha sık rapor edilmiştir. Bununla birlikte, hangi kedi veya köpek ırklarının bu hastalığa daha yatkın olduğuna dair kesin bir bilgi yoktur.
Belirtiler Nelerdir?
Mitral kapak üstü tıkanıklığın belirtileri, tıkanıklığın derecesine ve kan akışının ne kadar engellendiğine bağlıdır. Tıkanıklık azsa, hayvanda herhangi bir belirti görülmeyebilir. Ancak tıkanıklık şiddetliyse, belirtiler daha belirgin olur.
Olası belirtiler şunlardır:
• Nefes darlığı: Kanın akciğerlere geri dönmesi nedeniyle akciğerlerde sıvı birikimi (pulmoner ödem) oluşabilir.
• Egzersize tahammülsüzlük: Hayvan çabuk yorulabilir ve dinlenme ihtiyacı hissedebilir.
• Hızlı nefes alma: Akciğerlerde sıvı birikmesi nedeniyle daha hızlı nefes alıp verme görülebilir.
• Öksürük: Özellikle akciğerlerde sıvı birikimi olduğunda, köpeklerde ve kedilerde öksürük ortaya çıkabilir.
Belirtiler, akciğerlere geri dönen kan nedeniyle gelişen pulmoner konjesyon (akciğer damarlarında basınç artışı) ile ilişkilidir.
Mitral Kapak Üstü Tıkanıklık Nasıl Teşhis Edilir?
Mitral kapak üstü tıkanıklığı teşhis etmek zor olabilir, çünkü bu anormalliklerin belirtileri, diğer kalp hastalıklarının belirtilerine benzeyebilir.
1. Fiziksel Muayene
Veteriner hekim, stetoskop ile kalbi dinleyerek bir üfürüm (anormal kalp sesi) duyabilir. Bununla birlikte, bu üfürüm, insanlarda olduğu kadar kolay fark edilmeyebilir.
2. Röntgen (Radyografi)
Röntgen görüntüleri, kalpte büyüme (özellikle sol atriyumun büyümesi) ve akciğerlerde sıvı birikimini gösterebilir. Özellikle sol atriyum genişlediğinde, bu bölgenin göğüs röntgeninde daha büyük bir gölge oluşturduğu fark edilir.
3. Ekokardiyografi (Kalp Ultrasonu)
Kalp ultrasonu, bu hastalığın teşhisinde en etkili yöntemdir. Ultrason ile kalbin yapısı ve kanın kalpte nasıl aktığı net bir şekilde görülebilir. Veteriner hekim, sol atriyumun iki bölmeye bölünmüş olup olmadığını veya supramitral halka olup olmadığını bu görüntülerle değerlendirebilir.
• Renkli Doppler ultrason: Kanın hangi yönde ve ne hızla aktığını göstermek için kullanılır.
• Sürekli dalga Doppler: Kan akışı üzerindeki basınç farkını ve hızı ölçerek tıkanıklığın derecesini belirler.
Mitral Kapak Üstü Tıkanıklık Nasıl Tedavi Edilir?
Bu hastalığın tedavisi, tıkanıklığın şiddetine ve hayvanın genel sağlık durumuna bağlıdır.
1. İlaç Tedavisi
İlaç tedavisi, bu hastalığın kök nedenini ortadan kaldırmaz, ancak hayvanın daha rahat nefes almasını sağlar ve akut krizleri yönetir.
• Diüretikler: Akciğerlerde biriken fazla sıvının atılmasını sağlar.
• Oksijen terapisi: Akut ataklar sırasında nefes darlığını azaltmak için uygulanır.
2. Cerrahi Tedavi
Ciddi tıkanıklık durumlarında cerrahi müdahale gerekebilir. Kardiyopulmoner baypas cerrahisi (CPB) veya hibrit cerrahi adı verilen özel bir cerrahi teknikle bu tıkanıklık giderilebilir.
• Cor Triatriatum Sinister (CTS) cerrahisi: Bu durumda, sol atriyumu ikiye bölen membran, özel bir balon yardımıyla genişletilebilir veya kesilebilir.
• Supramitral Halka (SMR) cerrahisi: Bu durumda, tıkanıklık mitral kapağa yakın olduğu için, cerrahi müdahalede mitral kapağa zarar verme riski bulunur. Bu nedenle, veteriner cerrahlar, ameliyat planını çok dikkatli yapmalıdır.
Bu Hastalığın Önemi Nedir?
Mitral kapak üstü tıkanıklık, nadir görülen bir hastalık olmasına rağmen, hayvanın yaşam kalitesini ciddi şekilde etkileyebilir. Erken teşhis ile bu hastalığın etkileri büyük ölçüde hafifletilebilir. Veteriner hekim, teşhis ve tedavi planını belirlemek için çeşitli testlerden yararlanır. Özellikle ekokardiyografi, bu tür nadir kalp hastalıklarının teşhisinde hayati öneme sahiptir.
Bu hastalığa sahip bir hayvanın, düzenli veteriner kontrolleri ile yakından takip edilmesi gerekir. Belirtilerin kötüleşmesi durumunda, veteriner hekiminize hemen başvurmanız önemlidir.
