Koruyucu hekimlik uygulamaları ve düzenli sağlık kontrolleri, kedinizin/köpeğinizin yaşam kalitesini artırmanın en etkili yollarındandır. Ayrıca, Veteriner Kardiyoloji Portalı (vetkardiyoloji.com) gibi kaynaklardan bilgi edinerek, dostlarınızın daha uzun ve sağlıklı bir yaşam sürmelerine destek olabilirsiniz.
Kalp hastalıklarının belirtileri, farklı tür hastalıklarda benzerlik gösterebilir. Bu nedenle, kedinizin/köpeğinizin davranışlarında veya sağlığında herhangi bir değişiklik fark ettiğinizde, vakit kaybetmeden veteriner hekiminize danışmanız önemlidir.
1. İnatçı öksürük
İnatçı öksürük, birkaç gün süren hafif bir öksürükten farklıdır. Köpekler ve kediler, insanlar gibi alerji, astım veya diğer solunum yolları rahatsızlıkları nedeniyle öksürebilir. Ancak, özellikle köpeklerde bir veya iki haftadan uzun süren öksürük, kalp hastalığının bir belirtisi olabilir.
Bu öksürüğün olası nedeni, kalbin yeterince kan pompalayamaması nedeniyle akciğerlerde sıvı birikmesidir. Bu durum, kalp rahatsızlığından kaynaklanan öksürüğe yol açabilir. Ancak, kedilerde kalp hastalığına bağlı öksürük, köpeklerde olduğundan çok daha nadir görülen bir belirtidir.
Uzun süreli ve inatçı öksürük fark ederseniz, kedinizi/köpeğinizi vakit kaybetmeden bir veteriner hekime götürmeniz önemlidir.
2. Nefes almada zorluk
Akciğerlerde sıvı birikmesi, sadece öksürüğe değil, aynı zamanda nefes almada zorluklara da neden olabilir. Bu belirtiler genellikle köpeklerde daha belirgin şekilde görülürken, kedilerde de fark edilebilir.
Zorluk hissetmesi halinde kediniz/köpeğiniz, nefes alabilmek için ağzını açık tutabilir, sıkıntılı ve huzursuz bir görüntü sergileyebilir. Ayrıca, rahatlamak için uzanmaktan kaçınabilir ve ayakta durmayı veya oturmayı tercih edebilir. Bu tür belirtiler ciddi bir durumun işareti olabilir; bu yüzden hemen bir veteriner hekime başvurulması önemlidir.
3. Bayılma (Senkop) / Kollaps (Çökme)
Kedinizin/köpeğinizin aniden yere yığılması ya da bayılması oldukça endişe vericidir ve genellikle ciddi bir nedeni olabilir. Kalp hastalıkları, kedinizin/köpeğinizin bacaklarının güçsüzleşmesine veya bilincini tamamen kaybetmesine yol açabilir.
Bayılma (Senkop) ya da çökme (kollaps), çeşitli sağlık sorunlarından kaynaklanabilir; ancak, altta yatan nedeni öğrenmek ve gerekli tedaviyi sağlamak için kedinizi veya köpeğinizi derhal bir veteriner hekime götürmeniz gereklidir. Bu tür durumlar, özellikle kalp hastalıklarıyla bağlantılıysa hızlı müdahale gerektirir.
4. Karın şişliği / gerginliği
Karın şişliği, genellikle bağırsak parazitleri, mide problemleri veya tümör mevcudiyeti gibi durumlarla ilişkilendirilse de, ne yazık ki ciddi bir kalp hastalığının da belirtisi olabilir.
Kalp rahatsızlıkları, karın bölgesinde sıvı birikmesine yol açabilir ve bu durum, kedinizin veya köpeğinizin karın bölgesinin şişmesine ve “göbekli” bir görünüm kazanmasına neden olabilir. Bu tür belirtiler fark ettiğinizde, altta yatan nedeni belirlemek için kedinizi/köpeğinizi hemen bir veteriner hekime götürmeniz önemlidir.
5. Egzersiz intoleransı
Kedilerinizin ve köpeklerinizin sağlıklı kalabilmesi için düzenli egzersiz yapmaları önemlidir. Ancak, egzersize isteksizlik veya hızlı yorulma, kalp hastalığının daha az belirgin belirtilerinden biri olabilir.
Yoğun bir oyun sonrasında hızlı nefes alıp vermeleri normaldir, ancak toparlanmaları uzun sürüyorsa ya da hiç oynamak istemiyorlarsa, bu durum bir kalp problemine işaret ediyor olabilir. Bu tür belirtileri fark ettiğinizde, kedinizi/köpeğinizi kardiyolojik bir muayene için veteriner hekime götürmeniz önerilir.
6. Kalp üfürümü
Tıpkı insanlarda olduğu gibi, kalp hastalığı olan kedilerde ve köpeklerde de “kalp üfürümü” adı verilen bir durum gelişebilir. Kalp üfürümü, kanın kalpteki odacıklar veya damarlar arasından geçişi sırasında türbülans oluşturmasıyla ortaya çıkan anormal bir sesin duyulmasıdır. Sağlıklı bir kalbin sesi, genellikle düzenli bir şekilde “lup-dup, lup-dup” ritmiyle duyulur. Ancak, bu ritimle birlikte bir “vınlama” sesi duyuluyorsa, bu durum kalp üfürümüne işaret edebilir.
Neyse ki, üfürümün boyutu ve nedeni çok şiddetli olmadığı sürece, hem insanlar hem de kediler ve köpekler sağlıklı ve normal bir yaşam sürdürebilirler. Ancak, üfürüm fark edildiğinde, altta yatan olası bir kalp hastalığını değerlendirmek için veteriner hekime danışılması önemlidir.
7. Nabız değişimi
Kedinizin/köpeğinizin kalp atış hızındaki değişiklikleri çoğu zaman profesyonel yardım olmadan fark etmek zor olabilir. Ancak, bu değişiklikler kalp hastalığının erken bir belirtisi olabilir.
Normalde, bir kedinin kalp atış hızı dakikada 120-180 (200/220) arasında, bir köpeğin ise 60-160 arasında olmalıdır. Eğer kalp atış hızı bu normal aralıkların dışındaysa, bu durum bir kalp hastalığı belirtisi olabilir. Böyle bir durumda, kedinizi/köpeğinizi bir veteriner hekime götürerek detaylı bir değerlendirme yaptırmanız önerilir.
8. Vücut ağırlığında değişim
İnsanlarda özellikle kilolu kedilerin ve köpeklerin kilo vermeleri genellikle olumlu bir durum olarak algılansa da, kedinizin veya köpeğinizin hızla kilo vermesi endişe verici bir işaret olabilir. Kalp hastalığı, kalp yetmezliği sırasında vücutta yüksek seviyelerde hormon benzeri maddelerin üretilmesine neden olabilir. Bu durum, kedinizde/köpeğinizde kas kaybına ve hızlı kilo kaybına yol açabilir.
Kedinizde/köpeğinizde beklenmedik bir şekilde kilo kaybı fark ederseniz, bunun olası bir kalp hastalığı belirtisi olabileceğini göz önünde bulundurarak bir veteriner hekime danışmanız önemlidir.
9. Huzursuzluk ve saklanma
Köpekler, kendilerini hasta hissettiklerinde ya da acı çektiklerinde bunu genellikle daha açık bir şekilde belli eder. Huzursuz davranabilir, saklanmaya çalışabilir veya rahatsızlıklarını fiziksel hareketleriyle gösterebilirler.
Kediler ise hasta olduklarında saklanma konusunda çok daha beceriklidir. Kalp hastalıkları, kedilerde genellikle 4 ila 6 yaşları arasında ortaya çıkmaya başlasa da, herhangi bir yaşta da görülebilir. Eğer kedinizin normalden daha mesafeli davrandığını veya gizlenmeye çalıştığını fark ederseniz, bu durum ciddi bir sağlık sorununun, özellikle kalp hastalığının belirtisi olabilir. Böyle bir durumda mutlaka veteriner hekiminize danışmanız önemlidir.
10. İştah kaybı
Kedinizin/köpeğinizin beklenmedik bir şekilde yemek yemeyi bırakması, kendisini iyi hissetmediğinin bir işareti olabilir ve bu durum bazen kalp sorunlarına da işaret edebilir. Ara sıra birkaç saat yemek yememesi normal kabul edilse de, bir günden uzun süre yememesi özellikle kediler için ciddi bir sorun olabilir.
Kediler uzun süre yemek yemezlerse, sadece kalp değil, diğer organlar da zarar görebilir. Bu nedenle, kedinizin/köpeğinizin yeterli besin aldığından emin olmak büyük önem taşır. Eğer kediniz veya köpeğiniz, normalde sevdiği yiyecekleri bile yemeyi reddediyorsa, bu durum mutlaka bir veteriner hekim tarafından değerlendirilmelidir.
Kalp hastalıkları birlikte yaşadığınız kedilerinizde ve köpeklerinizde bir takım değişikliklere sebep olabilir. Bu değişikliklerden birini veya birkaçını farkettiğiniz zaman yaptıracağınız kontroller, onların erken tanı ile daha uzun ve sağlıklı bir hayat yaşamalarına sebep olacaktır.