Orijin: Newfoundland, Kanada’nın Newfoundland adasından köken alan güçlü ve dayanıklı bir köpek ırkıdır. Başlangıçta balıkçıların yardımıyla su kurtarma köpeği olarak kullanılmıştır. Suda çalışma becerileri, dayanıklılığı ve mükemmel yüzme yeteneği ile tanınır. Günümüzde, hem çalışma köpeği hem de aile dostu olarak popülerdir.
Vücut Ağırlığı: Newfoundland, büyük boyutlu bir köpek ırkıdır. Yetişkin erkekler genellikle 60-70 kg, dişiler ise 50-60 kg arasında değişen bir ağırlığa sahiptir.
Görünüm: Newfoundland, büyük, kaslı ve güçlü bir yapıya sahiptir. Kalın, suya dayanıklı, çift katmanlı kürkü onu soğuk hava koşullarına karşı korur. Kürk renkleri arasında siyah, kahverengi, gri ve Landseer (siyah-beyaz) çeşitleri bulunur. Yüz ifadesi yumuşak ve sevecendir. Kafası büyük, gözleri koyu kahverengi ve kulakları düşük yapıdadır. Vücut hatları güçlü ve dengelidir, ayakları geniştir ve parmak araları perdelidir; bu özellik, suyun içinde daha iyi hareket etmesini sağlar.
Huy ve Karakteristik Özellikleri: Newfoundland, sadık, sevecen ve sabırlı yapısıyla bilinir. Sessiz, sakin ve dost canlısıdır; bu nedenle çocuklarla çok iyi anlaşır. Suya olan tutkusu genetik olarak belirgin bir özelliktir ve suda kurtarma görevlerinde doğuştan yeteneklidir. Sahibine karşı koruyucudur ancak agresif değildir. Eğitilebilirlik seviyesi yüksektir, ancak büyüklüğü nedeniyle erken dönemde sosyalleşme ve itaat eğitimi önemlidir. Newfoundland, büyük boyutundan dolayı bol alan gereksinimi olan bir ırktır ve düzenli egzersize ihtiyaç duyar.
Kalp Hastalıkları : 1. Aort Darlığı – Subaortik Stenoz (Aortic Stenosis – Subaortic Stenosis, SAS)
Hastalık Nedir?
Subaortik stenoz (SAS), aort kapaklarının altında daralmaya neden olan bir kalp rahatsızlığıdır. Bu daralma, kanın kalpten vücuda pompalanmasını zorlaştırır, bu da kalbin aşırı çalışmasına ve kalp yetmezliğine yol açabilir.
Newfoundland’de Bu Hastalık
Newfoundland köpekleri, subaortik stenoz (SAS) açısından yüksek risk grubundadır. Yapılan bir çalışmada, bu ırkın genel köpek popülasyonuna kıyasla 7 kat daha fazla risk taşıdığı belirlenmiştir (Oliveira et al., 2011). Bu durumun, otozomal dominant kalıtım ile aktarıldığı ve bir mutasyonun sorumlu olduğu bildirilmiştir (Stern et al., 2014). Erkek köpeklerin, dişilere göre bu hastalığa daha yatkın olduğu belirtilmiştir.
Belirtiler
• Egzersiz intoleransı (çabuk yorulma)
• Bayılma (senkop) (özellikle egzersiz sırasında)
• Soluk diş etleri (yetersiz oksijen dağıtımı)
• Zayıf nabız
Tanı ve Tedavi
• Tanı: Ekokardiyografi, röntgen ve elektrokardiyogram (EKG) gibi görüntüleme yöntemleri ile tanı konur.
• Tedavi: Bu hastalığın kesin bir tedavisi yoktur, ancak ilaç tedavisi (beta blokerler) ile semptomlar kontrol altına alınabilir. Şiddetli vakalarda, cerrahi müdahale gerekebilir.
2. Atrial Fibrilasyon (AF)
Hastalık Nedir?
Atrial fibrilasyon (AF), kalp atışlarının düzensizleştiği ve kontrolsüz bir ritimle attığı bir kalp rahatsızlığıdır. Bu düzensizlik, kalp debisinin azalmasına ve bazı durumlarda kalp yetmezliğine neden olabilir.
Newfoundland’de Bu Hastalık
Newfoundland köpekleri, atrial fibrilasyon açısından yüksek risk altındadır. Bir çalışmada, Newfoundland ırkının, genel köpek popülasyonuna kıyasla 11.6 kat daha fazla risk taşıdığı belirlenmiştir (Westling et al., 2008). Erkek köpeklerde bu rahatsızlık daha yaygındır.
Belirtiler
• Bayılma (senkop)
• Düzensiz kalp atışları
• Egzersiz intoleransı
• Solunum zorluğu
Tanı ve Tedavi
• Tanı: EKG ve ekokardiyografi ile tanı konur.
• Tedavi: Ritim kontrolü için antiaritmik ilaçlar kullanılır. Bazı durumlarda, kalp pili takılması gerekebilir.
3. Dilate Kardiyomiyopati (Dilated Cardiomyopathy, DCM)
Hastalık Nedir?
Dilate kardiyomiyopati (DCM), kalp kaslarının zayıfladığı ve kalbin genişlediği bir kalp hastalığıdır. Bu hastalık, kalp pompalama gücünün azalmasına ve kalp yetmezliğine neden olabilir.
Newfoundland’de Bu Hastalık
Newfoundland ırkında DCM, genellikle otozomal dominant kalıtım ile geçmektedir. Bu hastalığın, erkek köpeklerde daha sık görüldüğü ve belirtilerin genellikle 5 yaş civarında ortaya çıktığı belirtilmiştir (Wiersma et al., 2008).
Belirtiler
• Hızlı nefes alma
• Öksürük
• Bayılma (senkop)
• Egzersiz intoleransı
Tanı ve Tedavi
• Tanı: Ekokardiyografi ve EKG ile tanı konur.
• Tedavi: İlaç tedavisi ile kalbin iş yükü azaltılabilir ve belirtiler yönetilebilir.
4. Patent Duktus Arteriyozus (PDA)
Hastalık Nedir?
Patent duktus arteriyozus (PDA), doğumdan sonra kapanması gereken damar yapısının açık kalması durumudur. Bu durum, kanın akciğerlere geri dönmesine neden olur ve kalp ve akciğerlerde aşırı iş yükü oluşturur.
Newfoundland’de Bu Hastalık
Newfoundland ırkı, PDA açısından da yüksek risk grubunda yer almaktadır. Yapılan bir çalışmada, bu ırkın genel köpek popülasyonuna göre 4.65 kat daha fazla risk taşıdığı belirlenmiştir (Oliveira et al., 2011).
Belirtiler
• Soluk diş etleri
• Hızlı nefes alma
• Egzersiz intoleransı
Tanı ve Tedavi
• Tanı: Ekokardiyografi ve röntgen ile tanı konur.
• Tedavi: PDA’nın tedavisinde, açık kalan damarın cerrahi olarak kapatılması gerekir.
Hasta Sahiplerine Öneriler
• Rutin Veteriner Kontrolleri: Newfoundland sahipleri, köpeklerinin kalp sağlığını düzenli olarak kontrol ettirmelidir.
• Belirtilere Dikkat: Nefes darlığı, egzersiz sonrası öksürük veya bayılma gibi belirtiler fark edildiğinde, veteriner hekime başvurulmalıdır.
• Erken Müdahale: Erken teşhis ve tedavi, köpeğinizin yaşam kalitesini artırabilir.
• Beslenme Desteği: Kalp sağlığını destekleyen özel beslenme takviyeleri, köpeğinizin sağlıklı kalmasına katkıda bulunabilir.
Newfoundland köpekleri, sadık, sevecen ve güçlü yapılarıyla harika dostlardır. Ancak, bu değerli dostların kalp sağlığını korumak için düzenli veteriner kontrolü ve erken müdahale gereklidir.
