Ventriküler Septal Defekt (VSD) nedir?
Ventriküler septal defekt (VSD), kalbin sağ ve sol karıncıklarını (ventriküller) ayıran kas duvarındaki (septum) bir delik veya defekt anlamına gelir. Embriyo gelişimi sırasında, kalp başlangıçta birbirinden ayrılmamış dört odacıktan oluşur. Gelişim sürecinde, bu odacıkları ayıran kas duvarları oluşur. Ancak bazı durumlarda, bu duvarların tam olarak gelişememesi sonucu, sağ ve sol ventrikül arasında bir açıklık kalabilir. Bu durum, doğuştan gelen bir doğumsal kalp kusuru olarak bilinir ve genellikle “kalpte delik” olarak ifade edilir. Aslında kalpte bir “delik” yoktur; daha çok, sağ ve sol ventrikül arasında bir boşluk (açıklık) oluşmuştur.
VSD olan bir kedinin/köpeğin vücudu bu durumdan nasıl etkilenir?
Sağlıklı bir kalpte, sol ventriküldeki basınç, sağ ventriküldeki basınca göre yaklaşık dört kat daha yüksektir. Bunun nedeni, sol ventrikülün kanı tüm vücuda pompalaması, sağ ventrikülün ise sadece akciğerlere kan göndermesidir.
Bir VSD olduğunda, sol ventrikülden sağ ventriküle doğru bir kan akışı (şant) oluşur, çünkü sol ventriküldeki basınç daha yüksektir. Bu durumda kalbin sol tarafı, sağ tarafa göre daha fazla çalışmak zorunda kalır.
• Küçük VSD’ler: Küçük VSD’ler çoğu köpek ve kedi tarafından iyi tolere edilir. Bu hayvanlar genellikle normal bir yaşam süresine sahip olur. Ancak, insanlarda olduğu gibi bu küçük deliklerin kendiliğinden kapanması köpek ve kedilerde çok nadirdir ve bu durumun kendiliğinden kapanması beklenmemelidir.
• Büyük VSD’ler: Bazı hayvanlarda, sol kalbin aşırı çalışması nedeniyle kalp odacıkları büyüyebilir. Kalbin büyümesi (kardiyomegali), kalbin kanı pompalama yeteneğini azaltabilir. Daha şiddetli vakalarda, VSD, dolaşımı öyle bir şekilde bozabilir ki, bu durum akciğerlerde sıvı birikmesine (pulmoner ödem) veya sol kalp yetmezliğine neden olabilir.
• Şiddetli VSD’ler: Nadir durumlarda, VSD o kadar büyük olabilir ki, sağ ventriküldeki basınç, sol ventriküldeki basınçtan daha yüksek olabilir. Bu durumda, kan sağ ventrikülden sol ventriküle doğru akar. Bu durum, oksijenlenmemiş kanın doğrudan vücuda pompalanması ile sonuçlanır ve vücut yeterli oksijen alamaz.
Ventriküler Septal Defekt (VSD) belirtileri nelerdir?
Çoğu kalp defektinde olduğu gibi, VSD’li hayvanların çoğunda dışarıdan fark edilen bir belirti görülmez. Genellikle ilk işaret, veteriner hekimin, yavru köpek veya yavru kedinin ilk fizik muayenesinde bir kalp üfürümü duymasıyla fark edilir.
Bazı durumlarda, hayvan sahipleri şu belirtileri fark edebilir:
• Egzersize tahammülsüzlük (hayvan çabuk yorulur)
• Nefes alma güçlüğü (şiddetli vakalarda)
Ancak, bu belirtiler her zaman görülmez ve VSD genellikle başka bir kalp sorunu aranırken tespit edilir.
Ventriküler Septal Defekt (VSD) nasıl teşhis edilir?
VSD’li hayvanlarda, veteriner hekim genellikle bir stetoskopla kalbi dinlerken kalp üfürümü duyar. Ancak, kalp üfürümleri birçok farklı kalp hastalığına neden olabileceği gibi, sağlıklı büyüyen genç hayvanlarda da normal bir bulgu olabilir. Bu nedenle, bir VSD’yi teşhis etmek ve ciddiyetini belirlemek için ek testler gereklidir.
1. Ekokardiyografi (Kalp Ultrasonu)
VSD’yi teşhis etmenin en iyi yolu ekokardiyografi yapmaktır. Bu yöntem, aşağıdaki bilgileri sağlar:
• Her kalp odacığının büyüklüğü ve duvar kalınlığı.
• VSD’nin boyutu ve bu boşluktan geçen kanın hızı ve yönü.
• Kalbin genel işleyişi ve kan akışının değerlendirilmesi.
Ekokardiyografi, kalp hastalıklarının değerlendirilmesinde en doğru sonucu verir. Veteriner hekim, teşhis veya tedavi planlaması için bir kalp hastalıkları uzmanına (veteriner kardiyoloğa) yönlendirme yapabilir.
2. Röntgen (Radyografi)
Göğüs röntgenleri, akciğerlerde sıvı birikmesi olup olmadığını kontrol etmek ve kalp büyümesini (kardiyomegali) tespit etmek için kullanılır.
3. Elektrokardiyografi (EKG)
EKG, kalbin elektriksel aktivitesini ölçer ve bazı kalp hastalıklarının teşhisinde kullanılır. Ancak, EKG, VSD’yi teşhis etmekte ekokardiyografi kadar etkili değildir.
Ventriküler Septal Defekt (VSD) nasıl tedavi edilir?
Küçük VSD’ler: Çoğu köpek ve kedide, küçük bir VSD varsa tedavi gerekmez. Bu hayvanlar genellikle normal bir yaşam sürer ve herhangi bir belirti göstermez.
Büyük VSD’ler: Bazı büyük VSD’ler, açık kalp cerrahisi ile düzeltilebilir. Ancak, bu tür bir cerrahi işlem, yalnızca dünyadaki birkaç özel merkezde gerçekleştirilebilen gelişmiş bir prosedürdür. Veteriner hekim, bu tür durumlarda, bir veteriner kardiyoloğa veya özel bir merkezdeki cerrahi ekibe yönlendirme yapabilir.
Ventriküler Septal Defekt (VSD) olan köpeğimi/kedimi çiftleştirebilir miyim?
Birçok doğumsal kalp kusurunun genetik bir nedeni olduğu düşünülmektedir. Bu nedenle, veteriner hekimler, bu tür kalp kusurlarına sahip hayvanların erken yaşta kısırlaştırılmasını tavsiye eder. Bu, bu kusurun genetik olarak sonraki nesillere aktarılmasını önler.
• Ventriküler septal defekt (VSD), kalbin sağ ve sol karıncıkları arasındaki duvarda (septum) oluşan bir açıklıktır.
• Küçük VSD’li köpekler ve kediler genellikle normal bir yaşam sürer ve tedaviye ihtiyaç duymazlar.
• Büyük VSD’ler, nadir de olsa, akciğer ödemi ve sol kalp yetmezliği gibi ciddi komplikasyonlara neden olabilir.
• VSD’nin teşhisi için en iyi yöntem, ekokardiyografi (kalp ultrasonu) kullanmaktır.
• Küçük VSD’ler genellikle tedavi gerektirmezken, büyük VSD’ler için açık kalp cerrahisi gerekebilir.
Veteriner hekim, kedinizin/köpeğinizin kalp sağlığını değerlendirecek ve gerekli tedavi seçeneklerini sunacaktır. Erken teşhis, hayvanınızın yaşam süresini ve kalitesini artırabilir. Bu nedenle, rutin veteriner muayenelerini aksatmamak önemlidir.